Initialerouvènço

Initialeaturo

Fauno de Prouvènço


(seguido)





Pèr counèisse e recounèisse
lis espèci di diferènt mitan



Quàuquis espèci courrènto
di laguno o di salin
laguno e di salin

laguno e di salin



Initialeèr li tiero de referènci binoumialo

Coume avèn travaia ?


  Se sian interessa d'en proumié is aucèu.


D'abord avèn cerca tóuti li noum d'aucèu pèr Prouvènço e si dialèite : maritime (m=marsihés, v=varés), roudanen(r), gavot(g) e niçard(n).
Pèr acò faire, avèn subre tout travaia dins de libre o publicacioun di siècle XIX e XX toucant l'auceliho vo la lengo. Avèn charra 'mé li gènt dóu païs. Avèn recensa mai de 1800 noum.

Pièi avèn chausi li noum de gènre e d'espèci dintre tóutis aquéli qu'eisiston, en respetant d'un las li noum prouvèncau de nòstis àvi, de l'autre, la tiero scientifico latino. Aquelo chausido s'es pas facho, de segur, à l'asard e, à bèn dire lou verai, avèn pas fa de gros bourrouladis pèr la tiero dis aucèu de Prouvènço.

Vaqui ço que fuguè noste biais de faire :
- Se i'avié un noum binoumiau proun emplega, e se lou noum de gènre poudié servi, l'avèn chausi sènso proublèmo coume noum de referènci.
pèr eisèmple : Canard còu-verd : Anas platyrhynchos ; Bouis rouge : Aythya ferina.
Toucant l'eisèmple di canard, se vèi eisa, dóu poun de visto de la classificatioun, que i'a de meiourié. D'efèt i'a plus ges de mescladisso dintre li canard que reston en surfàci (Anas=Canard) e aquéli cabussaire (Aythya=Bouis) - Se i'avié pas ges de noum binoumiau avèn douna un noum que siguèsse fa de dous noum emplega.
pèr eisèmple lou Cabussoun vo Plauco Podiceps cristatus, vèn Cabussoun plauco. Cabussoun noum de gènre pèr ço qu'es emplega pèr d'àutris espèci, plauco acò es un noum especifi à aquesto espèci.


  Pèr lis espèci que n'i'a un mouloun dins lou meme gènre, tre qu'un noum de gènre fuguè chausi, l'avèn garda, de segur, pèr tóuti lis espèci dóu meme gènre.
Pèr lou gènre Emberiza pèr eisèmple, fuguè à l'evidènci Chi pèr ço que tóuti li Emberiza en prouvèncau se dison coume acò franc de l'ourtoulan. Adounc, aquèu d'aqui vèn Chi ourtoulan

  Se s'atrouvavo pas de noum binoumiau, pèr ço que l'aucèu es proun couneigu, pèr eisèmple, lou Rigau, n'avèn apoundu un coume noum d'espèci : Rigau rous.

  Se s'atrouvavo pas de noum binoumiau, pèr ço que l'aucèu èro jamai destria d'aucèu proche, i'avèn tambèn apoundu un noum d'espèci.
Pèr eisèmple Larus canus = Gabian di pèd-verd.

  Pèr aquéli que trouberian pas o qu'an pas jamai agu de noum, i'avèn douna un :
- que vèn d'un gènre proche, pèr eisèmple Coucu pèr Clamator glandarius,
lou gènre Couguiéu estènt garda pèr Cuculus canorus.
- qu'avèn coustrui. pèr acò faire, sian parti de la bioulougìo de l'aucèu.
Pèr eisèmple, pèr Catharacta skua, avèn choisi Arrapaire pèr ço qu'es un parasite dis àutris aucèu de mar, e di gros bord qu'es lou mai gros dóu gènre Catharacta.


  Vesès, de chanjamen que rèston limita e qu'assajon d'èstre lou mai lougi qu'es poussible.
Un eisèmple : Certhia se dis subretout au nostre escalo-bàrri, pamens lou meme noum es emplega pèr Tichodroma muraria (qu'es belèu à l'óurigino dóu noum). Estènt douna qu'aquest aucèu escalo pas li bàrri, au contro de l'autre, mai lis aubre, n'avèn retengu un autre noum mens usita : Escalo-peroun.

  De tout segur aquesto tiero es pas perfèto e se fisan de vàutri tóuti pèr nous ajuda à l'ameioura.


Lou Gaiard



terro-nostro.fr : site en prouvençau sus la naturo en Prouvènço e aiours        © Terro Nostro 2020